Pistolet wojskowy P 08 Parabellum kaliber 9 x 19

Pierwszy wojskowy pistolet samopowtarzalny został skonstruowany dobrze ponad 100 lat temu. Początki były trudne, nie zawsze uwieńczone sukcesem. Pośród znaczących konstruktorów broni krótkiej, których praca twórcza zakończyła się sukcesem byli niewątpliwie John Mosses Browning, Georg Luger i Carl Walther. Każdy z nich stworzył broń, która trwale zapisała się w historii uzbrojenia i stała się też legendą, choć jak się później okazało nie zawsze zasłużoną. Georg Luger niemiecki konstruktor broni palnej, swój projekt oparł częściowo o rozwiązania konstrukcyjne pistoletu C 83 opracowanego przez Hugo Borchardta, a także konstrukcji CKM-u Maxima. Pistolet samopowtarzalny Borchardt C 93 był orężem niedopracowanym z porażającą ergonomią i przesadnymi wymiarami, Luger włożył wiele wysiłku i intelektu aby poprawić niedoskonalości tej broni i stworzyć pistolet nowoczesny, mobilny i skuteczny w warunkach bojowych. Lugerowi się powiodło, skonstruowal pistolet, który przez kilkadziesiąt lat był użytkowym militarnym symbolem niemieckiego żolnierza. W 1900 roku nowy pistolet projektu Georga Lugera wdrożono do produkcji w zakladach DWM (Deutsche Waffen und Munitionsfabrik). Pierwsza seria pistoletów była dostosowana do nabojów 7.65 x 22 Parabellum. P 08 działał na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, nietypowym rozwiązaniem był zastosowany zamek z ryglem kolankowo-dźwigniowym. Pistolet mierzył 215 mm długości, 138 mm wysokości, 39 mm szerokości, rozładowany ważył 890 gramów, był zasilany z jednorzędowych magazynków o pojemności 8-iu nabojów. Wojsko uznało jednak nabój 7.65 x 22 za słaby w zastosowaniach bojowych i pistoletu nie przyjęto na uzbrojenie. Luger podjął wezwanie i tak zmodyfikował nabój 7.65, aby jego osiągi zadowoliły wojskowych. Modyfikację przeprowadził poprzez zastosowanie pocisku o średnicy 9 mm, skrócenie łuski z jednoczesnym zwiększeniem naważki prochu. Tak więc już w 1902 roku do produkcji wszedł nowy model pistoletu na nowy nabój 9 x 19 Parabellum, który to od tamtego okresu stał się standardem w broni wojskowej i w tej formie przetrwal do dnia dzisiejszego. Pistolet Lugera stopniowo wprowadzano do uzbrojenia, najpierw zrobili to Szwajcarzy, a później w 1904 roku niemiecka Reischmarine, dopiero w 1906 roku na najwyższych szczeblach Sztabu Generalnego podjęto decyzję aby pistolet Lugera przyjąc na uzbrojenie niemieckich sił zbrojnych. Dwa lata później pistolet Lugera pod nazwą P 08 Parabellum zasilany nabojem 9 x 19  został oficjalnie przyjęty na uzbrojenie i przez wiele lat był przepisowym pistoletem służbowym armii niemieckiej. Pomimo, że w 1940 roku do uzbrojenia wszedł nowy pistolet  P 38 opracowany w zakładach Carla Walthera status P 08 się nie zmienił i do czasu zakończenia wojny był nadal przepisowym pistoletem wojsk niemieckich. Formalnie produkcję P 08 zakończono w 1942 roku, ale jeszcze przez pewien okres był skladany z zapasów magazynowych przez prawie wszystkich dotychczasowych producentów tej broni. Pistolety P 08 produkowalo kilka firm, a wśród nich największym poważaniem cieszyły się pistolety z  DWM, DWE (Erfurt), Mausera i Simsona. Pistolet P 08 produkowany był w kilku wersjach, standardowej, marynarskiej i artyleryjskiej, różniących się długością luf, przyrządami celowniczymi i chwytem wyposażonym w występ pod montaż kolby lub bez niego. Pistolet prezentowany w artykule pochodzi z wersji standardowej, wyprodukowano go w 1942 roku w zakladach Waffenfabrik Mauser Oberndorf, jest kalibru 9 mm na naboje 9 x 19 Parabellum. Stan zachowania bardzo dobry, pistolet z pełną oryginalną oksydą, zgodnym stanem numerycznym, zachowanymi czytelnymi biciami odbioru fabrycznego i wojskowego, oryginalnymi okladzinami chwytu oraz pełnym wyposażeniem tj. kaburą (ostemplowaną przez odbiór woskowy), zapasowym magazynkiem i kluczem-narzędziem wielofunkcyjnym. Jak już wspomniałem pistolet działa na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, wyposażony jest w zamek z ryglem kolankowo-dźwigniowym, mechanizm spustowy pojedyńczego działania oraz bezpiecznik nastawny z dźwignią umieszczoną po lewej stronie szkieletu. Pistolet ma 220 mm długości, 140 mm wysokości, 39 mm szerokości, rozładowany waży 890 gramów. Lufa o długości 100 mm ma doskonale zachowany i wyraźny gwint. Pistolet wyposażony jest w stałe przyrządy celownicze wyskalowane na 50 metrów. Zasilany jest z magazynkow jednorzędowych o pojemności 8-iu nabojów. Przycisk zatrzasku magazynka umieszczony jest po lewej stronie szkieletu. Po wciśnięciu przycisku magazynek lekko wysuwa się z gniazda, poczym należy wyjąc go ręcznie. Magazynki wykonane są solidnie, z suwakiem ułatwiającym ładowanie, nie mniej w tym pistolecie sprężyny są bardzo mocne, ładowaliśmy po pięć nabojów do magazynka, piąty nabój wchodził bardzo opornie, należalo posiłkować się pomocnym przy tej operacji wspomnianym już kluczem wielofunkcyjnym. Okladziny chwytu zostały ozdobione rzeżbą liści dębowych wykonanych przez snycerza, podobno na zlecenie poprzedniego właściciela pistoletu, podobno w celu upamiętnienia otrzymanego w czasie wojny wysokiego odznaczenia. Dzięki uprzejmości kolegi, obecnego wlaściciela pistoletu moglem oddać kilkanaście strzałów. Strzelalismy amunicją S&B z pociskiem FMJ o masie 8 gramów. Pistolet działał niezawodnie, a jeśli chodzi o celność to na 25 metrów umieściliśmy wszystkie pociski w tarczy. Pistolet wykonany jest bardzo starannie z bardzo dobrych materiałów między innymi stali sprężynowej, spasowanie części jest wzorowe, a płynność dzialania mechanizmów bez zarzutu. Spust jest stosunkowo twardy, ale wyczuwalny, widocznie broń była sporadycznie używana (podobno poprzedni właściciel służył w wojskach pancernych), zresztą wyraźnie o tym świadczy stan zachowania. Pistolet bardzo łatwo rozkłada się do czyszczenia lub przeglądu, czyszczenie nie sprawia jakichkolwiek problemów. Do rozlożenia pistoletu do czyszczenia słuzy rygiel demontażowy umieszczony po lewej stronie szkieletu pod lufą. Jestem pod wrażeniem tej broni, pistolet ma 72 lata, działa niezawodnie, a stan zachowania ... można tylko koledze pozazdrościć takiego nabytku. Pistolet Georga Lugera jest legendą, prawie na miarę amerykańskiej "911"-tki, charakterystyczny element wyposażenia niemieckiego żolnierza, choć nie tylko, P 08 był lubiany również przez aliantów, a używano go rownież w armiach Szwajcarii, Bułgarii, Holandii, Grecji Portugalii i Finlandii. Legenda legendą, ale P 08 to także broń "kłopotliwa", jej wytwarzanie było niezwykle kosztowne i pracochłonne, jej niezawodność była uzależniona od jakości amunicji i stanu czystości, co w okresie wojennej zawieruchy nie było takie proste ani oczywiste. Nie mniej ponad 40 lat w służbie i "udział" w dwóch wojnach światowych, a także fakt, że był to jeden z pierwszych udanych wojskowych pistoletów samopowtarzalnych do którego specjalnie opracowano najpopularniejszy po dzień dzisiejszy nabój pistoletowy 9 x 19, daje poczciwej "Parabelce" poczesne miejsce w historii uzbrojenia. Niewątpliwie jest to obowiązkowy eksponat w w zbiorach kolekcjonera. Ceny pistoletow P 08 w sprzedaży komisowej są bardzo zróżnicowane, zależą od wersji, stanu zachowania, producenta, roku produkcji, jednak niezwykle rzadko można trafić na taki okaz jaki nabył Marek, jest na co popatrzeć.

Zbyszek