Karabinek (IMI) Galil Hadar II kaliber .308 Winchester (7.62 x 51)

Broni opartej o rozwiązania konstrukcyjne karabinka Kałasznikowa w światowych arsenałach nie brakuje. Pomijam tu z oczywistych względów producentów rosyjskich i wywodzących się z byłego imperium ZSRR. Jednym z ciekawszych karabinków "kalaszopodobnych" opracowanych poza granicami byłego "imperium" ZSRR, jest bez wątpienia izraelski Galil. Izraelici już na początku lat 50-tych, po niespełna trzech latach od ogłszenia nieopodległości i uprawomocnienia statusu swojego państwa, mocnym uderzeniem weszli na światowy rynek broni palnej. Tym uderzeniem był pistolet maszynowy UZI skonstruowany w 1949 roku przez oficera armii izraelskiej Uziela Gala. UZI zostal przyjęty na uzbrojenie formacji specjalnych i wojsk liniowych wielu armii, po części zdetronizował jego pozycję dopiero w polowie lat 70-tych niemiecki H&K MP 5. Jeśli chodzi o broń długą to Izraelici aż do późnych lat 60-tych uzbrojeni byli głównie w broń amerykańską, belgijską i brytyjską, dopiero po 1967 roku, po zwycięsko zakończonej wojennej batalii arabsko-izraelskiej podjęto decyzję o skonstruowaniu i wprowadzeniu na uzbrojenie własnej broni szturmowej. Pierwowzorem do opracowania rodzimej broni był rosyjski karabinek szturmowy AK, którego spore ilości izraelscy żolnierze zdobyli na pokonanych arabach, obficie wówczas zaopatrywanych w broń przez ZSRR i państwa satelickie. Nowy karabinek szturmowy skonstruowal Sabra Galil. Opracował go w oparciu o zasadę działania i niektóre rozwiązania konstrukcyjne karabinka AK, z tą różnicą, że nowa broń dostosowana była do zachodnich nabojów pośrednich 5.56 x 45 i karabinowych 7.62 x 51. W pierwszych latach produkcji część podzespołów do Galili sprowadzano z Finlandii, były one wymienne z fińskim "kałaszopodobnym" Valmetem M 62, będącym na wyposażeniu wojska fińskiego. W krótkim czasie powstała cała rodzina Galili, cztery modele szturmowych karabinków i karabinów samopowtarzalno-samoczynnych w kalibrach 5.56 i 7.62 mm (ARM, AR, SAR) i jeden 7.62 mm samopowtarzalny karabin snajperski (S-SR). W nowe karabinki i karabiny Galil wyposażono jedynie wojska pierwszoliniowe, pozostali używali nadal amerykańskiego M 16, powodem takiego stanu rzeczy był zaawansowany eksport nowej broni do wielu krajów przynoszący Izraelowi stały i solidny dochód. Producentem broni były państwowe zakłady zbrojeniowe IMI (Israel Military Industries), obecnie po prywatyzacji noszące oznaczenie IWI (Israel Weapon Industries). W drugiej połowie lat 90-tych w zakladach IMI opracowano nowy karabin szturmowy następcę Galila, który otrzymał nazwę Tavor, po 2000 roku wprowadzano go sukcesywnie do uzbrojenia elitarnych formacji wojskowych Izraela, nie zmienia to faktu, że Galile są nadal w uzbrojeniu wojska i formacji paramilitarnych. Już w latach 80-tych dla potrzeb Policji i rynku cywilnego skonstruowano karabin samopowtarzakny oparty na Galilu, a konkretnie na karabinie precyzyjnym S-ASR i po części na  karabinku SAR, nowy karabin otrzymal nazwę Hadar. Na przelomie lat 80-tych i 90-tych Hadara poddano modyfikacji i jako Hadar II trafil do oferty handlowej również na rynek cywilny. Galil Hadar II to samopowtarzalny karabin precyzyjny (sportowy) kalibru 7.62 dostosowany do nabojów .308 Winchester (7.62 x 51). Karabin jest bardzo skladny i zgrabny, jego długość wynosi 848 mm (ze standardowym łożem i kolbą), rozładowany i bez założonej optyki waży 4350 gramów. Wszystkie elementy metalowe wykonane są ze stali i oksydowane na czarny mat, łoże z integralną kolbą o profilu sportowym z wycięciem na kciuk wykonane jest z drewna, kolba zakończona jest tworzywową stopką amortyzującą odrzut broni. Całość czyli łoże i lufa z komorą zamkową łączone są za pomocą dwóch śrub wkręcanych od dołu łoża i chwytu pistoletowego. Hadar II działa na zasadzie częściowego odprowadzenia gazów przez boczny otwór w lufie, ryglowany jest przez obrót zamka. Posiada mechanizm spustowo-uderzeniowy dostosowany do strzelania wyłącznie ogniem pojedyńczym. Rączka przeladowania jest identyczna jak w karabuinach Galil, wygodna w użyciu i skladana na bok w czasie transportu. Precyzyjna, grubościenna lufa o długości 470 mm ma cztery bruzdy prawoskrętne o skoku 305 mm. Standardowy pocisk naboju 7.62 x 51 wystrzelony z lufy Hadara osiąga prędkość początkową 850 m/s. Zasięg  ognia skutecznego według deklaracji producenta wynosi 600 metrów, z przyczyn obiektywnych nie mieliśmy możliwości sprawdzenia tej informacji, w każdym razie na dystansie 300 metrów karabin spisuje się bardzo dobrze. Wnętrze lufy jest chromowane. Standardowo Hadar wyposażony jest w mechaniczne przyrządy celownicze, słupkową muszkę  regulowaną w pionie oraz celownik regulowany w poziomie i pionie z nastawami na 100, 300, 500 metrów. Zarówno muszka jak i celownik tylny umieszczone są w osłonach zabezpieczających prze uszkodzeniem. Przyrządy tylne umnieszczone są na pokrywie komory zamkowej, w odrożnieniu od AK mocowanej na komorze zamkowej solidnie i sztywno. Długość linii celowniczej wynosi 445 mm.  W ofercie doposażeniowej można dokupić pokrywę z integralną szyną pod montaż optyki, lunety lub kolimatora. Karabin wyposażony jest w bezpiecznik nastawny, który w pozycji wlączonej blokuje mechanizm spustowy. Skrzydełko bezpiecznika umieszczone jest po lewej stronie komory zamkowej nad chwytem pistoletowym w zasięgu kciuka. Broń zasilana jest z wymiennych magazynków metalowych o pojemności 5-iu, 10-iu lub 25-iu nabojów, przycisk zaczepu magazynka umieszczony jest pomiędzy przednią ścianką kabłąka i gniazdem magazynka. Do broni produkowanych jest sporo akcesoriów między innymi pokrywy komory zamkowej z integralnymi przyrządami celowniczymi lub szynami montażowymi, lufy z zamontowaną muszką, kompensatorem lub bez, magazynki o różnej pojemności, kolby wymienne z regulowanymi stopką  i baką, pasy nośne, dwójnogi itp. Hadar II to solidnie wykonany i dopracowany karabin samopowtarzalny, z oczywistych względów trudno jego walory porównać do walorów broni powtarzalnej, nie mniej na dystansie do 300 metrów można z Hadara wystrzelać doskonały wynik, pod warunkiem doboru odpowiedniej amunicji i z wykorzystaniem optyki. Strzelając z przyrządów mechanicznych można rownież uzyskać przyzwoity wynik. Nabój karabinowy .308 Winchester ma swoje prawa, więc strzelanie z Hadara jest mniej komfortowe niż z karabinka AK, a porównywalne do strzelania z rosyjskiego Wiepra 308, nad Wieprem Hadar góruje ergonomią i wygodniejszą obsługą. Karabiny Hadar II bywają sporadycznie w niemieckich ofertach komisowych, w sumie niewiele egzemplarzy tej broni sprowadzono na rynek niemiecki, stąd też tak mała oferta. Ceny komisowe można określić  jako umiarkowane. W Polsce dotychczas nie spotkałem Hadara, ani na strzelinicach  ani wśród myśliwych, a szkoda bo jest to ciekawy karabin w sam raz dla strzelca amatora.

Zbyszek