M 39 pierwsza prawie cudowna dziewiątka S&W

Amerykańska zbrojownia Smith&Wesson przez lata swojej aktywności w przemyśle zbrojeniowym wypromowała wiele ciekawych konstrukcji broni krótkiej, niektóre z nich stanowią prawdziwe perły w historii uzbrojenia. Największych osiągnięć dokonano w konstrukcji rewolwerów, ale również w kategorii pistoletów samopowtarzalnych znalazły się opracowania godne uznania. Praktycznie aż do późnych lat 40-tych minionego wieku S&W zainteresowany był rewolwerami, pistolety były tematem niszowym, chociaż historia firmy zaczęła się właśnie od pistoletu, od modelu Volcanic systemu Lever Action. Pod koniec lat 40-tych, po raz pierwszy od ponad 30-tu lat armia amerykańska zapragnęła zmian w segmencie broni krótkiej. Ogłoszono konkurs na nowy pistolet służbowy. Dla S&W była to szansa na wejście w bardzo chłonny i bogaty rynek broni wojskowej. Zanim S&W osiągnął zamierzony cel i przedstawił nowy pistolet do konkursu, armia wycofała się z planu wymiany broni. Tak więc temat broni samopowtarzalnej w S&W odłożono na inny czas. W 1953 roku Armia ponownie ogłosiła konkurs na nowy pistolet, w S&W odgrzebano plany sprzed lat, zmodyfikowano konstrukcję prototypu na bardziej nowoczesną i przedstawiono do konkursu, niestety armia amerykańska ponownie wycofała się z konkursu.

Tym razem S&W jako, że posiadał w ofercie nowocześnie opracowany pistolet na nabój 9 mm Parabellum, nie odłożył go na wieczny odpoczynek i zapomnienie w sali tradycji, skoro Armia go nie chciała, zaoferował go na rynku cywilnym. Tak więc w 1955 roku S&W M 39 pokazał się w ofercie handlowej. Pierwsze pistolety M 39 poza drewnianymi okładzinami chwytu wykonane były  ze stali oksydowanej. W drugiej wersji M39-1, szkielet wykonany był  już z metalu lekkiego, a okładziny w zależności od odbiorcy  z drewna lub tworzywa sztucznego. Pistolety z drewnianymi okładzinami oferowano na rynku cywilnym,  a z tworzywowymi formacjom mundurowym. Pistolet który prezentuje posiada szkielet  wykonany z metalu lekkiego. Jego długość wynosi 192 mm, wysokość 135 mm, szerokość 32 mm, rozładowany waży 810 gramów, z pełnym magazynkiem około 920 gramów.  S&W M39 działa na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, a ryglowany jest przez jej przekoszenie w płaszczyźnie pionowej. Do ryglowania służy występ pierścieniowy na górnej powierzchni lufy, który wchodzi w odpowiednie wyfrezowane wgłębienie w zamku. Lufa o długości 102 mm posiada przewód gwintowany, jest wykonana precyzyjnie i starannie wykończona. Pistolet wyposażony jest w mechanizm spustowy podwójnego działania (SA/DA – „zapożyczony” z niemieckiego pistoletu Walther P 38) oraz mechanizm uderzeniowy kurkowy z kurkiem zewnętrznym. M 39 posiada bezpiecznik zewnętrzny z funkcją bez strzałowego zwalniania kurka oraz bezpiecznik magazynkowy. Bezpiecznik magazynkowy zwiększa co prawda bezpieczeństwo obsługi broni,  bez włożonego magazynka nie oddamy strzału, jest to zapewne dobre rozwiązanie w broni sportowej, ale w broni bojowej jest raczej utrudnieniem zmniejszającym mobilność bojową. Po wystrzeleniu wszystkich nabojów, zamek zatrzymuje się w tylnym położeniu na zaczepie zamka. Dźwignia zaczepu zamka, która spełnia też rolę rygla demontażowego, umieszczona jest po lewej stronie szkieletu. Po lewej stronie szkieletu w obrębie kabłąka spustu umieszczony jest przycisk blokady magazynka.  Po lewej stronie zamka zamontowane jest skrzydełko dźwigni bezpiecznika zewnętrznego. Na życzenie były montowane  dźwignie obustronne. Na zamku umieszczone są otwarte przyrządy celownicze, ze stalą muszką i regulowaną w płaszczyźnie poziomej  szczerbiną. Pistolet zasilany jest z metalowych magazynków jednorzędowych o pojemności 8-iu nabojów 9 mm Para. M 39 jest modelem podstawowym, jego późniejsze modyfikacje czyli pistolety M 439, M 59 czy M 459 różniły się od pierwowzoru zwiększoną pojemnością magazynka początkowo do 13 a później  do 14 nabojów, drobnymi zmianami konstrukcyjnymi pazura wyciągu oraz materiałem z którego były wykonane pistolety czyli stal oksydowana lub nierdzewna. Wprowadzono również nowe wersje kalibrowe, .40 S&W oraz .45 ACP. Pistolety M 39 produkowano do 1980 roku, z tego też roku pochodzi  prezentowany pistolet kolegi. Pomimo wielu lat, które upłynęły od czasu jego narodzin, prezentuje się on całkiem dobrze, nadal posiada w miarę przyzwoitą celność i płynny mechanizm spustowy. Z dystansu 25 metrów umieściłem wszystkie pociski (16 nabojów S&B FMJ) w czarnym polu tarczy sportowej Ts4 z calkiem dobrym skupieniem. Mimo wszystko uważam, że  na obecne warunki jako pistolet użytkowy jest on mało przydatny. Do tarczowego strzelectwa sportowego zbytnio się nie nadaje, jako broń do ochrony osobistej raczej też nie. Spore wymiary, waga i mało pojemny magazynek raczej dyskwalifikuje M 39 z przeznaczenia do codziennego noszenia. Nie mniej jest to pistolet wartościowy, to on zapoczątkował ekspansję Smith&Wesson’a w produkcji broni samopowtarzalnej. To on był podwaliną do opracowania jednego z najlepszych pistoletów sportowych centralnego zapłonu jakim był S&W M 52. To jego modyfikacja M 59 był pierwszą tzw. "cudowną dziewiatką" i to sporo czasu przed rewolucją Glock'a czy SIG Sauer'a. Poza tym jest to w jakimś sensie broń legendarna, bo to ona zmieniła uzbrojeniowe oblicze amerykańskiej policji, była przyczynkiem do wymiany rewolwerów na pistolety samopowtarzalne. Obecnie pistolety S&W  M 39 można czasami spotkać w ofercie komisowej i to za niezbyt duże pieniądze. Jest to napewno ciekawy okaz dla kolekcjonera.

Zbyszek