Rosyjska broń dla specsłużb i wybrańców.
W wielu państwach, również w byłym Związku Radzieckim, a obecnie Rosji, produkowano i produkuje się, krótką broń palną przeznaczoną do działań specjalnych lub dla określonej grupy użytkowników. Z rosyjską bronią krótką zawsze kojarzono Makarowa, swego czasu był to najbardziej znany i medialny pistolet rosyjski. Dla potrzeb służb specjalnych i aparatu partyjnego byłego ZSRR, w biurze konstrukcyjnym fabryki broni w Tule, na początku lat 70-tych opracowano interesujący pistolet. Interesujący może nie z racji konstrukcji samej broni, a bardziej naboju którym jest zasilany. Jest nim PSM, czyli w wolnym tłumaczeniu małogabarytowy pistolet samopowtarzalny kalibru 5.45 mm. Pistolet PSM wdrożono do produkcji seryjnej w połowie lat 70-tych ubiegłego wieku w Iżewskich zakładach zbrojeniowych, znanych bardziej na światowych rynkach broni pod nazwą Baikal.
Prace nad PSM prowadzono dwutorowo. Grupa konstruktorów pod kierownictwem T. Łaszniewa, konstruowała pistolet, a A. Denisowa opracowała specjalnie do tej broni, nowy małokalibrowy nabój centralnego zapłonu kalibru 5.45. Pistolet PSM charakteryzuje się niewielkimi wymiarami i bardzo płaskim kształtem. Jego długość wynosi 155 mm, jest wysoki na 109 mm i szeroki na 20 mm. Broń z pustym magazynkiem waży 430 gramów, z pełnym magazynkiem 510 gramów. PSM działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego. Posiada mechanizm spustowy podwójnego działania SA/DA oraz mechanizm uderzeniowy kurkowy z kurkiem odkrytym. Zamek wykonany jest ze stali, szkielet z metalu lekkiego. Początkowo produkowano PSM z okładzinami chwytu z aluminium, później z tworzywa sztucznego. Stalowa lufa gwintowana o 6-ciu bruzdach prawoskrętnych ma 85 mm długości, jest osadzona na stałe w gnieździe lufy w szkielecie i zakołkowana. Na lufie nałożona jest sprężyna oporo powrotna, podobnie jak w pistoletach PPK/PP Walther'a lub polskim P 83. Na zamku umieszczone są stałe przyrządy celownicze, muszka i szczerbinka nisko profilowa. Są one, podobnie jak w pistolecie Makarowa mało czytelne. Pistolet przeznaczony jest do samoobrony na krótkich i średnich dystansach, więc nie jest to szczególną wadą. W lewej, tylnej górnej części zamka umieszczono skrzydełko bezpiecznika zewnętrznego. W zamyśle konstruktorów, miał on być zwalniany z jednoczesnym napinaniem kurka kciukiem. W egzemplarzu pistoletu który testowałem, bezpiecznik działał opornie i podczas kilku prób nie udało mi się jednocześnie tych dwóch czynności wykonać. Być może pistolet nie był często używany, a tym samym skrzydełko jeszcze niezbyt wypracowane. Pistolet ma wewnętrzny mechanizm zatrzasku zamka, bez zamontowanej dźwigni zewnętrznej. Aby zwolnić zamek w przednie położenie, po wymianie magazynka należy zamek lekko cofnąć i zwolnić, podobnie jak w polskim P 64 lub niemieckim Waltherze PP. Po lewej stronie szkieletu, w dolnym rogu kabłąka umieszczony jest zatrzask blokady magazynka. Pistolet zasilany jest z metalowych magazynków jednorzędowych o pojemności 8 nabojów kalibru 5.45 x 18. Magazynek posiada obustronne szerokie wycięcia ułatwiające kontrolę załadowania. Nabój PSM posiada pełno płaszczowy pocisk ostrołukowy o masie 2.4 – 2.6 grama, który osadzony jest w łusce o butelkowym kształcie. Masa ładunku prochowego wynosi 0.16 grama. Pocisk wystrzelony z lufy pistoletu PSM (85 mm) osiąga prędkość 315 m/s i energię kinetyczną w granicach 125 - 128 J. Jest to znacznie więcej niż można uzyskać strzelając z nabojów 6.35 Browning, których energia pocisku oscyluje w granicach 80-90 J. Dla porównania mogę dodać, że z mojej Bersy z podobną długością lufy pocisk wystrzelony z naboju .22 Lr. Stinger osiąga energię nieco powyżej 150 J. Należy jednak pamiętać o tym, że pocisk naboju PSM z uwagi na kształt i płaszcz posiada znacznie korzystniejsze walory balistyczne. Nabój jest bardzo skuteczny w strzelaniu na dystansach bezpośrednich, krótkich i średnich. Do takich celów został opracowany. Jego celność na dystansach krótkich i średnich oceniam jako b.dobrą. Z uwagi na wymiary i wagę pistolet jest wygodny w noszeniu, łatwy w operowaniu i wystarczająco skuteczny w zastosowaniach obronnych. Niestety obecnie obowiązujące polskie prawo o broni, z uwagi na zastosowany kaliber, uniemożliwia nam posiadanie tej broni do ochrony osobistej, podobnie jak belgijskiego FiveseveN. W czasach istnienia Związku Sowieckiego, pistolet PSM stanowił wyposażenie służb specjalnych KGB, GRU, poza tym często posługiwali się nim działacze aparatu partyjnego wysokiego szczebla. Pistolet ten był też użytkowany przez służby specjalne i aparat partyjny w byłej Czechosłowacji i NRD. Dla potrzeb dygnitarzy i działaczy władz rządowych i partyjnych ZSRR, wytwarzano w krótkich seriach pistolety PSM bogato zdobione lub grawerowane specjalnymi dedykacjami. Obecnie w Iżewsku produkowana jest wersja komercyjna pistoletu PSM i sprzedawana z powodzeniem na rynkach zachodnich, gdzie cieszy się sporym zainteresowaniem, ale wydaje mi się, że bardziej jako broń kolekcjonerska niż użytkowa. Dla potrzeb rosyjskiego rynku wewnętrznego, produkowane są wersje PSM na naboje gazowe 9 mm PA oraz na naboje z pociskiem gumowym 9 mm PA Rubber.
Zbyszek
|